ωκύς

-εῑα, -ύ, ΜΑ, θηλ. και ὠκύς Μ

(ιδίως ως προσωνυμία τού Αχιλλέως) ταχύς, γρήγορος, ευκίνητος («τοῑσι δ' ἀνιστάμενος μετέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς», Ομ. Ιλ.)

αρχ.

1. (για πτηνό) ταχύπτερος

2. (για πλοίο) ταχύπλοος

3. (για βέλος) ὠκύπορος*

4. οξύς («ὠκὺ νόημα», Ύμν. Ερμ.)

5. αυτός που τελείται γρήγορα

6. καυστικός («ἀκτὶς ὠκέος ἠελίου», Ανθ. Παλ.)

7. διαπεραστικός

8. το ουδ. ως ουσ. τὸ ὠκύ

α) η ταχύτητα

β) η οξύτητα.

επίρρ...

ὠκέως Α

με ταχύτητα, γρήγορα («χερσὶ καθέλεν.. ὠκέως», Πίνδ.).

[ΕΤΥΜΟΛ. Το επίθ. ὠκύς ανάγεται σε ΙΕ τ. *ōku-s και αντιστοιχεί με τα αρχ. ινδ. āšu- και αβεστ. āsu-, ενώ ο υπερθ. τού επιθ. ὤκιστος αντιστοιχεί με τα αρχ. ινδ. āšis tha και αβεστ. āsišta-. Ο λατ., εξάλλου, τ. τού συγκριτικού ōcior αντιστοιχεί με τον ανώμαλο τ. συγκριτικού ὠκίων, ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον ομαλό τ. ὠκύτερος. Έχει υποστηριχθεί, τέλος, η σύνδεση τής οικογένειας τού ὠκύς «ταχύς, γρήγορος» αλλά και «οξύς» με τη ρίζα *ak- «οξύς αιχμηρός» (πρβλ. λατ. accipiter «ταχύπτερος»), βλ. και λ. οξύς].